Халықаралық тану

«Тараз бен Жамбыл облысы – Қазақстандағы қолөнершілер мен билік арасындағы сәтті диалогтың алғашқы үлгісі», – деді II Халықаралық қолөнершілер көрмесінде, яғни қалаға қолөнершілер қаласы құрметті мәртебесі берілгеннен жеті ай өткеннен кейін Азия-Тынық мұхиты аймағының Дүниежүзілік қолөнер кеңесінің президенті Азизбек Мұртазаев.
Тараздың қолөнершілер қалаларының қатарына енгізілуі қаладағы қолөнер саласының дамығанының, туристік әлеуетінің кеңейгенінің халықаралық деңгейде мойындалуы болып табылады. Бұл сонымен қатар маркетинг құралы, өйткені қолөнер, әдетте, туристердің қызығушылығын тудырады және оларды осындай қалаларға баруға итермелейді.
Дүниежүзілік қолөнершілер қалаларының тізіміне енгізілу Тараз бен жамбылдық шеберлерге қандай мүмкіндіктер береді? Бұл ең алдымен халықаралық форумдарға қатысуға мүмкіндік береді. Тараздық қолөнершілер басқа елдерге сапарлап, халықаралық көрмелер мен фестивальдерге қатысуға мүмкіндік алады. Бұл қызықты тәжірибе алмасу, жаңа таныстықтар және кәсіби байланыстар болмақ.
Сонымен қатар маңызы олардан кем түспейтін өз өнімдерін өткерудің жаңа кеңейтілген нарығы.
Шығармашылық адамының жасаған өнімдері сатылатын болса, ол оны жаңа өнімдер жасауға, шығармашылық ізденіске, жаңа жетістіктерге жетелейді.
Тараз қаласы үшін Дүниежүзілік қолөнершілер қалаларының тізіміне енудегі басты мақсат – туристерді тарту және өзінің бай туристік әлеуетін кеңінен насихаттау. Болашақта осындай көне тарихы бар шаһарда ұлттық қолөнерді дамыта отырып, Тараз қаласын қолөнершілер қалаларының қатарына қосу дерегінің өзі оны ұлттық қолөнердің әлемдік деңгейдегі ірі орталықтарының біріне айналдыра алады.
Таразда өткен халықаралық көрмелерде қазіргі Тараз аумағында тарихи түрде болған қолөнер түрлері ұсынылды. Бұл киіз басу, жүн өңдеу, музыкалық аспаптар жасау, ұлттық киімдер, тұрмыстық заттар, тері, металл өңдеу, кесте тігу.
Олардың қатарында жібек пен шыны ғана жоқ – бұл қолөнер түрлерін қайта жаңғырту әлдеқайда қиын, бірақ Таразда ежелгі жібек өндірісін жандандыру ісімен айналысуға дайын энтузиастар бар.
Көрмелерге жүннен жасалған бұйымдар көптеп қойылды, бұл табиғи шикізат Жамбыл облысының аумағында өндіріледі. Бірегей әрі пайдалы шикізат – жүн ұсақ малдан алынады. Таразда тіркелген қолөнершілердің үштен бірі киізден бұйымдар жасаумен айналысады. Бұл шеберлерден бәрін дерлік – ұлттық және заманауи бас киімдер, аяқ киімдер мен киімдерден бастап сөмкелер мен сәндік жүн бұйымдарына дейін сатып алуға болады. Қазақтар мұндай бұйымдарды жасаумен ежелден айналысқан. Киіз қолөнері бүгінгі таңда да Тараз қаласының брендіне айналуы мүмкін.
Дүниежүзілік қолөнер кеңесі — әлемдегі қолөнер ұйымдары мен қолөнершілерді біріктірумен айналысатын ұйым. Дүниежүзілік қолөнер кеңесі қала әкімшілігіне қолөнер саласын дамыту бойынша ұсыныстар береді.

Международное признание

«Тараз и Жамбылская область – это первый пример успешного диалога между ремесленниками и властью в Казахстане», – об этом на II Международной выставке ремесленников, то есть через семь месяцев после присвоения городу почетного статуса города ремесленников, заявил президент Всемирного совета ремесел Азиатско-Тихоокеанского региона Азизбек Муртазаев.
Включение Тараза в число городов-ремесленников — это международное признание в развитии сектора ремесленничества, расширение туристического потенциала города. Это также инструмент маркетинга, так как ремесленничество, ка правило, вызывает интерес у туристов, мотивирует посещать такие города.
Какие возможности дает Таразу и жамбылским мастерам включение во Всемирный список городов-ремесленников? Прежде всего, это позволит участвовать в международных форумах. Ремесленники из Тараза получат возможность ездить в другие страны, участвовать в международных выставках, фестивалях. Это будет интересный обмен опытом, новые знакомства и профессиональные контакты.
И в то же время – что немаловажно – это новый расширенный рынок сбыта для своей продукции. Когда творческий человек создает изделие, и оно у него продается, это вдохновляет на создание новой продукции, на творческий поиск, на новые свершения.
Для города Тараза главная цель включения во Всемирный список городов-ремесленников — это привлечение туристов, популяризация своего богатого туристического потенциала. В перспективе, развивая национальные ремесла в городе с такой древней историей, сам факт включения города Тараза в число городов-ремесленников может сделать его одним из крупнейших национальных центров ремесел мирового уровня.
На проходивших в Таразе международных выставках были представлены те самые виды ремесел, которые исторически существовали на территории современного Тараза. Это войлоковаляние, обработка шерсти, изготовление музыкальных инструментов, национальной одежды, предметов быта, обработка кожи, металла, вышивка.
Исключение составили шелк и стекло – эти ремесла восстановить намного сложнее, но в Таразе есть энтузиасты, готовые заняться возрождением древнего производства шелка.
На выставках во множестве были представлены работы из шерсти, это натуральное сырье производится на территории Жамбылской области. Первоисточник шерсти, этого уникального и полезного для здоровья сырья, – мелкий рогатый скот. Из всех зарегистрированных в Таразе народных умельцев треть занимается изготовлением войлочных изделий. У этих мастеров можно купить буквально всё — от национальных и современных головных уборов, обуви и предметов одежды до сумок и декоративных изделий из шерсти. Издревле казахи занимались изготовлением таких изделий. И сегодня войлочное ремесло может стать брендом города Тараза.
Всемирный совет ремесел — это организация, которая занимается объединением во всем мире ремесленнических организаций и мастеров. Всемирный совет ремесел дает рекомендации администрации города, как развивать ремесленническую сферу.
Самое основное при принятии города во Всемирный список городов-ремесленников это то обстоятельство, что город включается во всемирную сеть городов-ремесленников, становится узнаваемым в мире. И теперь о Таразе будут знать все, кто интересуется ремесленничеством.
Сегодня в Таразе в разных жанрах и техниках работают около двухсот ремесленников. В современную базу ремесленников Тараза включены мастера, которые профилируются на изготовлении ювелирных изделий, продукции из кожи, дерева, камня, глины, металла, войлока.
Гости нынешнего города Тараза могут увезти с собою красочные и оригинальные предметы народного ремесленничества. В качестве подарка для мужчины можно приобрести бумажник или ремень из натуральной кожи с тисненым национальным орнаментом. Популярностью у туристов пользуются колоритные и удобные казахские войлочные тапочки, керамические блюда с национальными орнаментами, национальная одежда, ювелирные украшения из серебра и многое другое.

International recognition

Azizbek Murtazayev, President of the World Crafts Council of the Asia–Pacific region, said at the II International Exhibition of Craftsmen, as seven months after the city was given the honorable status of the city of craftsmen, “Taraz and Zhambyl region is the first case of a successful dialogue between craftsmen and the authorities in Kazakhstan”.
To include Taraz among the craft cities is an international recognition in the development of the craft sector, and expanding the tourist potential of the city. It is also a marketing tool, as handicraft is usually of interest to tourists, motivates to visit such cities.
What opportunities do to include Taraz and Zhambyl craftsmen in the World List of Craft Cities?
First of all, it will allow you to participate in international forums. Craftsmen from Taraz will be able to travel to other countries, participate in international exhibitions, festivals. It will be an interesting sharing of best practicies, new friends and professional contacts.
And, at the same time, importantly, it is a new expanded market for its products. When a creative man creates a product and sells it, it inspires the creation of new products, creative search, and new achievements.
The main goal for the city of Taraz to be included in the World List of Craft Cities is to attract tourists, to popularize its rich tourist potential. Looking forward, developing national crafts in a city with such an ancient history, the very fact of including the city of Taraz among the craft cities can make it one of the largest national centers of crafts of the world.
The international exhibitions held in Taraz presented the same kinds of crafts that historically existed in the territory of modern Taraz. These are felting, wool processing, making of musical instruments, national clothing, household items, leather processing, metal, and embroidery.
Silk and glass were the exceptions because it is much more difficult to restore these crafts, but there are enthusiasts in Taraz who are ready to revive the ancient silk manufacturing.
A lot of wool works were presented at the exhibitions, and this natural raw material is manufactured in the territory of Zhambyl region. The primary source of this unique and healthy raw material is small cattle. One third of all people’s craftsmen registered in Taraz are engaged in making felt products. You can buy just everything from these craftsmen, i.e. from national and modern headwear, shoes and clothing to bags and decorative wool products. From ancient times Kazakhs were engaged in the manufacture of such products. And today felt craft can become a brand of the city of Taraz.
The World Crafts Council is an organization that brings together craft organizations and craftsmen all over the world. The World Crafts Council advises the city administration on how to develop the craft industry.
Most importantly, when a city is admitted to the World List of Craft Cities, the city is included in the worldwide network of craft cities, becoming recognizable in the world. And now everyone who is interested in craftsmanship will know about Taraz.
Today, about two hundred craftsmen work in different genres and techniques in Taraz. The modern base of Taraz craftsmen includes masters who are profiled on the manufacture of jewellery, leather, wood, stone, clay, metal, and felt.
Guests of today’s Taraz city can take with them colorful and original craft objects. As a gift for men you can buy a wallet or a belt made of genuine leather with embossed national ornament. Colorful and favorable Kazakh felt slippers, ceramic dishes with national ornaments, national clothing, silver jewelry and much more are popular among tourists.